Category : Bilim

METEOROLOJİ NEDİR? Atmosferin bütün şartları “hava durumu” diye tanımlanır. Sıcak, soğuk, kuru-yağışlı, güneşli-bulutlu, rüzgarlı veya durgun, ne olursa olsun, “hava durumu” sözkonusudur. Hava durumu günden güne değişir ve bu değişimlerin bir yıl içindeki topluca etkileri “mevsim” leri oluşturur. Havadaki değişikliklere sebep olan nedenler çeşitli ve gerçekten çok karmaşıktır. Fakat bu konuda en büyük, en önemli ..

Read more

BUHARLI GEMİNİN MUCİDİ KİMDİR? Birleşik Amerika’daki Pennsylvania (Pensilvanya) eyaletinde bulunan Little Britain şehrinin adı, sonradan Fultonolarak değiştirilmiştir. Bu değişikliğin sebebi, 1765 yılında burada doğmuş olan Robert Fulton adındaki bir muciti onurlandırmaktı. Robert Fulton daha küçük yaştayken, Philadelphia (Filadelfiya)’da bir kuyumcunun yanında çalışmağa başladı. Büyük bilgin, gazeteci, diplomat ve mucit Benjamin Franklin’le tanışması da kısa bir ..

Read more

EVRENİN BÜYÜKLÜĞÜ NE KADARDIR? İnsan aklı için evrenin gerçek büyüklüğünü tam anlamıyla belirlemenin olanağı yoktur. Evrenin büyüklüğünü kesin ola­rak bilmek bir yana, bunu gerçeğe yakın bir şekilde tahayyül etmek bile bizler için çok güçtür. Bu işe dünyadan başlayacak olursak, işin güçlüğü kendiliğinden ortaya çıkacaktır. Dünya güneş sisteminin bir parçasıdır ama, sistemin bütününe oranla çok küçük ..

Read more

RADYOAKTİVİTE NEDİR? Günümüzde “radyoaktivite” nedir bilmeyen kimse olabilir ama, bu deyimi işitmemiş kimsenin varlığını düşünemiyoruz. Atom bombası denemelerinin radyoaktivite yayılmasına sebep olduğunu artık herkes öğrenmiştir. İnsanlığın yüz yüze olduğu en büyük sorunlardan biri, belki de birincisi ise tehlikeli “radyoaktivite” yayılmasıdır. Bu durumda, “radyoaktivite”nin ne olduğunu, niçin tehlike­li olduğunu öğrenmek zorunluğu kaçınılmaz bir şeydir. İşe atomla ..

Read more

RADYUM NEDİR? Radyum radyoaktif bir elemandır. Bu açıklamanın tam ol­ması için, radyoaktif deyiminin ne anlama geldiğini öğrene­lim. Daha önce de açıklamıştık. Elemanlar atomlardan yapıl­mış, meydana gelmiştir. Atomların çoğu durağandır (sabit­tir). Yani her geçen yıl değişmez. Fakat en ağır atomların bazıları çözüşür, başka formlara -daha doğrusu yapılara- dönüşürler. Bu çözülme (parçalanma) “radyoaktivite” diye ta­nımlanır. Her radyoaktif ..

Read more

MİKROSKOBU KİM İCAT ETTİ? Mikroskop deyimi, Yunanca “mikro” ve “skop” kelimelerinden meydana gelmiş birleşik bir kelimedir. “Mikro-küçük” “skop” ise “bakıcı,gözleyici” anlamına gelir. Deyimi bütünüyle ele aldığımız zaman, “küçük şeylere bakıcı/ küçük şeyleri gören” anlamı ortaya çıkacaktır. Gerçekten de, bir mikroskop, gözle (çıplak gözle) görülemeyecek kadar küçük şeylerin gözlenip incelenmesi, görülebilmesi amacıyla kullanılır. Normal olarak, herhangi ..

Read more

ATOM ENERJİSİ NEDİR? Atomik enerji atomdan elde edilen enerjidir. Her atom kendi bünyesinde bir enerjiye sahiptir. Bu enerji, bir atomun par­çalarını bir arada tutar. Dolayısıyla, atomik enerjide bir atomun çekirdeği enerjinin kaynağıdır. Atom parçalandığı zaman bu enerji serbest kalacaktır. Gerçekte atomla enerji sağlamanın iki yolu vardır. Bunlardan biri “fusion /birleştirme”, öteki ise “fission/bölme ” diye ..

Read more

ATOMU KİM KEŞFETTİ? ski Yunanlılar, bütün maddelerin atomlardan oluştuğuna inanırlardı. Gerçekte, Yunanca asıllı “atom” kelimesi “bölünemez” anlamına geliyordu. Yunanlılara göre, herhangi bir madde ne kadar bölünürse bölünsün (NOT: burada, bölünmekle “parçalanmak”, daha ufak parçalara ayrışmak kastedilmektedir), sonunda hiç bölünemeyecek bir zerresi ortaya çıkacaktı. Bu en ufak ve daha öteye bölünemez zerre de “atom”du. Yunanlıların bu ..

Read more

UÇAĞI KİM İCAT ETTİ? Genellikle, bir icat bir “fikrin doğuşu” şeklinde başlar. Bir adamın, belirli bir makine veya bir şey yapmak için fikri var­dır. Bu fikrini gerçekleştirmeye koyulur ve o fikir bir “icat”a dönüşür. Uçak konusuna gelince, burada esas olan fikir insanın en eski rüyalarından biridir. Uçmak fikri, insanı çok eski zaman­lardan beri büyülemiş, hayallerine ..

Read more

SES NE KADAR HIZLA YOL ALIR? Nerede bir ses çıkarsa, mutlaka titreşen (ihtizaz yapan) bir cisim vardır. Bir şey hızla ileri-geri hareket etmektedir. Başka türlü söylemek gerekirse, ses titreşen bir cisimle, ya da bir cismin titreşmesiyle doğar. Ancak, sesin yol alması ayrı bir sorundur. Kaynağından alıcıya kadar sesi taşıyacak bir şey gerekir. İşte bu şey ..

Read more