Category : Fen

ŞİMŞEK YARARLI MIDIR? Tabiatın bünyesinde bulunan her şey, şu veya bu maksatla faydalıdır. Bir yaz gecesi gökyüzünde çatal çatal çakan şim­şek de, bunların arasındadır. Havadaki bağımsız nitrojen gazını, nitratlara dönüştürür. Nitratlar, toprakta yetişen bitkilerin gıdalarından en önemlisidir. Yağan yağmur, nitratları toprağa emdirir. Böylece, bit­kilerin yetişmesi için yararlı bir unsur kendiliğinden sağlan­mış olacaktır. Bütün bitkiler için ..

Read more

BENZİN NASIL ELDE EDİLİR? Benzin, ham petrolün damıtılmasıyla elde edilir. Renksiz, kendine has kokusu olan, uçucu bir sıvıdır. Temelde karbonlu bir hidrojen bileşiğidir. Çok çabuk yanar. Havayla patlayıcı bir karışım meydana getirir. Yağları, kauçuğu ve başka orga­nik maddeleri eritir. Suda erimez. Çabuk yandığı için motor­larda akar-yakıt olarak kullanılır. Hafif benzin, orta benzin ve ağır benzin ..

Read more

BASINÇ NEDİR? Bir cismin ona engel olan bir yüzey üzerinde “dikey” bir zorlama niteliğinde uyguladığı kuvvet, “basınç” diye tanımla­nır. Başka türlü söylemek gerekirse, basınç herhangi bir kuv­vetin ona engel olan bir yüzey üzerine dikey zorlamasıdır. Bu açıklamadan hareket ederek şöyle bir sonuca varabi­liriz. Bir yüzeye dikey bir kuvvet etki yap maktaysa, basınç şid­deti: (Basınç a ..

Read more

ATOM PİLİ NEDİR? Atom enerjisi elde etme konusunda, nükleer parçalanma sonucu meydana gelen enerjiyi kontrol için kullanılan düzen “atom reaktörü” diye isimlendirilir. Nükleer parçalanma,bil­diğimiz gibi atom çekirdeğinin parçalanması anlamına gelir. Bu parçalanma esnasında, madde tamamen enerjiye dönüştü­rülür. Atom reaktörünün bir ismi de “atom pili” dir. Atom reaktörlerinde elde edilen enerji çoğunlukla sıcaklık şeklindedir. Sözkonusu sıcaklığı, ..

Read more

KATALİZÖR NEDİR? Birbirini tanımayan iki arkadaşınız olduğunu varsayalım. Onları tanıştırarak kendilerinden ayrılmış olun. Bu durumda aralarında sıcak, ileri düzeyde bir yakınlığın doğduğu söylenemez. Fakat sizin de katılmanızla üçünüz bir arada olursanız, henüz tanışmış iki arkadaşınız arasındaki yakınlık tez zamanda gelişir. Sizin bu ilişkideki rolünüz “katalizör” olmaktır. Başka türlü söylemek gerekirse, onların arasında doğan yakınlık ve ..

Read more

SERT SU NEDİR? Su, tadı, kokusu ve rengi olmayan iki gazın bileşimidir . Başka bir söyleyişle, çok hafif bir gaz olan hidrojen ve da­ha ağır, aktif bir gaz niteliğindeki oksijenin birleşmesinden meydana gelir. Su üç halde olabilir: Sıvı, katı ve gaz. Katı hal­deki su buzdur. Gaz halinde ise “buhar” olarak tanımlanır. Suyun özellik ve niteliklerini ..

Read more

HAVA MOTORU NEDİR? Havanın kinetik enerjisini mekanik enerjiye çeviren bir mekanizmadır. Sıcak Hava Motorları başka bir kaynak tarafından havaya verilen ısı enerjisini kullanır. Bu ısınan havanın basıncı da artacağından bir pistonu hareket ettirerek mekanik enerji oluşturur. İlk başarılı hava motoru 1826 yılında John Ericsson tarafından yapıldı. Ericsson basınçlı havayı bir jeneratörden geçirip ısıttıktan sonra çevresinde ..

Read more

FLORESAN LAMBA NASIL ÇALIŞIR? Floresan lamba, her iki ucunda birer flaman bulunan, hava almayacak şekilde sıkıca kapatılmış camdan, uzun bir borudur. Borunun içinde argon gazı ve az miktarda, saf, aktif cı­va bulunur. Borunun iç yüzeyi, içeriğinde fosfor dediğimiz, floresan nitelikte ve toz halindeki bir madde bulunan karışımla, fırınlanarak kaplanmıştır. Bu madde, ultraviyole ışığı gibi bir ..

Read more

TRANSFORMATÖR NEDİR, NASIL ÇALIŞIR? Elektrik akımının herzaman üretildiği büyüklükte kullanılamadığı gerektiğinden voltaj değerini azaltan veya çoğaltan bir devre elemanına ihtiyaç duyulmuştur. Bir direnç gösterilerek akım düşürülmeli ve böylece gerilim azaltılmalıydı ama aktif dirençler bu işi göremezlerdi çünkü istenen değerler tam olarak sabit olmamakla birlikte güç tüketimi düşüktü. Kondansatörler ise ihtiyaca uyacak özellikli değildi sadece depolar ..

Read more

LAVOISIER YASASI NEDİR? “Madde ve enerjinin sakınımı yasası” diye de tanımlanan Lavoisier (Lavazye) yasası, 1743 ile 1794 yılları arasında yaşamış olan Antoine Lavoisier tarafından bulunmuştur. Modern kimyanın kurucularından sayılan Lavazye, aynı zamanda kimyada kullanılan deyimleri saptamış, havanın bileşimini bulmuş, oksijeni keşfetmiştir. Elmasın bir karbon bileşimi olduğunu deneylerle ispatlayarak, Newton’un bu konudaki görüşünü de doğrulamıştır. Fizik ..

Read more