ASANSÖR NASIL ÇALIŞIR?

İnsanlar çok eski tarihlerde de ağır yükleri kaldırmak için bazı araç ve gereçlere ihtiyaç duymuşlardı. Roma kaynaklı belgeler, İsa’dan önce 236 yılında yük kaldırmak için ilkel nitelikte birtakım araçlardan yararlanılmış olduğunu açıklamaktadır. 17. yüzyılda Velayer adındaki bir Fransız, karşı bir ağırlık yardımıyla dengede tutulan ve bir kolun çevrilmesiyle hareket eden ilk asansör örneğini uygulanmaya koydu Frost ve Strutt adlarında iki İngiliz de, 1835 yılında “yük makarası” adını verdikleri başka bir asansör icat ettiler.
Aradan geçen zamanla bu alandaki çalışmalar hızlandı. Amerikalı Henry Watermann, buhar makinesiyle işleyen, iki kat arasında gidip gelen ilk klasik asansör örneğini gerçekleştirdi. İki yıl sonra, Elisha Gravers Otis asarsörün düşmesini önleyecek bir güvenlik düzeni icat etti. Bu tür bir asansör, New-York’taki Kristal Palas Sergisinde ilk kez halka gösterildi. 1878 Paris Sergisi için yapılan daha geliştirilmiş bir asansör, 62,50 metre yüksekliğe kadar çıktı.
Modern asansör yük ve yolcu asansörleri olmak üzere iki esas türdür. Asansör hidrolik, elektrik ve hidro-elektrik, güç kaynaklarıyla çalışır. Yapılarımızda kullanılan asansörler elektrik düzeniyle çalışır ve aslında hiç de karmaşık olmayan bir çalışma düzeni vardır. Sağlam, belirli yapıda bir kablonun bir ucu asansör kabinine, öteki ucu da “karşı ağırlık” adı verilen denge sağlayıcı bir ağırlık unsuruna bağlanmıştır. Asansör kabini, “asansör boşluğu” adı verilen özel bir boşluğun içinde aşağı-yukarı hareket olanağına sahiptir. Bu boşluk boyunca yapının her katı hizasında asansör kabini için özel kapılar yapılmıştır. îki ucundan bağlı kablo, boşluğun on yukarısında gene özel yapıda makaralardan meydana gelen bir “palanga” sistemine sarılıdır. Palanga sistemine sarılı kablo makaralardan kaymaz. Ağırlığın artmasıyla makaraya daha sıkı sarılır. Yaklaşık olarak asansör kabini ağırlığındaki “karşı ağırlık”, motora binen yükün hafiflemesini sağlar.
Kabine girip kapılar iyice kapatılınca, hangi kata çıkılacaksa o katı işaret eden düğmeye basılır. Elektrik motoru, çalışmaya başlar. Kabloların sarılı olduğu palanga sistemindeki makaralar dönmeye koyulur. Kablonun da birlikte dönmeni, sarılması sonucu, asansör kabini boşlukta yukarı doğru harekete geçer. Kabini arzu edilen yerde durduran bir fren vardır. İstenilen kata ulaşınca, asansörün çalışması bu fren düzeni sayesinde kendiliğinden durur.

Asansör