AKÜMÜLATÖR NEDİR?

Bütün otomobil, otobüs ve kamyonlarda farları yakan ener­ji kaynağının “Akümülatör” olduğunu biliriz. Fakat akümüla­törün yapısı ve çalışma düzeni hakkında yeterince bilgiye sahip olanımız azdır.
Akümülatör, enerji üreten değil, elektrik enerjisini depo eden bir aygıttır. Akümülatörler, dışarıdan verilen elektrik enerjisini, kimyasal enerjiye dönüştürerek, gerektiğinde tek­rar elektrik enerjisine dönüştürmek üzere içinde biriktirir.
Akümülatörün dışarıdan verilen elektrik enerjisini kimya­sal enerjiye dönüştürmesine (şarj-dolma) bu enerjiyi tekrar elektrik enerjisine dönüştürüp harcamasına ise (deşarj-boşal­ma) denir.
Akümülatörler şarj edildikten sonra,belirli bir süre kul­lanılabilirler. Zira depo edebildikleri enerji sınırlıdır. Belli bir süre kullanıldıktan sonra akümülatör boşalır. Yeniden kul­lanılabilmesi için şarj edilmesi (doldurulması) gerekir.
Genel olarak akümülatörler, sülfürik asit eriyiği içine yer­leştirilmiş kurşun ve kurşun peroksit levhalarından meydana gelmiştir.
Akümülatörlerdeki sülfirik asit eriyiğine “elektroletik” bu eriyiğe daldırılmış olan kurşun levhalara ise “elektrot” adı verilir. Elektrotlardan biri anot (pozitif kutup) diğeri katot (ne­gatif kutup) durumundadır. Şarj (dolma) eylemi sırasında sü­rekli bir akım meydana gelir. Eriyiğin içinden bir elektrik yükü geçer. Bu eylem sırasında kurşun levhaların üzerinde bir takım kimyasal olaylar meydana gelir. Anot’un üzerinde kurşundioksit meydana gelirken, katot’daki kurşun da kurşun iyonu haline geçer. Şarj esnasında dış kaynağın verdiği elek­trik enerjisi, meydana gelen kimyasal olaylar sonucunda çö­zülerek plakalar üzerinde birikir. Böylece dışarıdan verilen elektrik enerjisi kimyasal enerjiye dönüşerek depo edilmiş olur.
Akümülatör kullanılacağı zaman, kutuplar yani anot ve ka­tot birbirine bağlanıp devre kapandığında başlangıçtaki ola­yın tersi cereyan eder. Bu defa da kimyasal enerji, elektrik enerjisine dönüşür.
Boşalma (deşarj) esnasında elektrik yükünün miktarını arttırmak için akümülatörüm içine daima 6,8 veya daha fazla levha konur. Levhalar daima bir pozitif bir negatif olmak üzere sıralanır.
Akümülatörler kullanılacakları yerlere göre 6-12 veya 24 voltluk olarak yapılır.