PİYANOYU KİM İCAT ETTİ?

Org -ya da organ- denilen müzik aleti hariç, piyanonun en karmaşık müzik aleti olduğunu acaba biliyor musunuz? Gerçekte, piyano adı “yumuşak – kuvvetli” anlamına gelen “pianoforte” deyiminden gelmektedir. Bu da, piyanonun ne kadar değişik tonlarda ses verebilen bir müzik aleti olduğunu belirtmek için düşünülmüştür.
Piyano böylesine karmaşık bir müzik aleti olmasına rağ­men, ilk şekli “monokord” tek kiriş diye adlandırılan son de­rece ilkel bir kutu yapısındaydı. Bu kutuda sadece bir tel ge­riliydi ve skala’nın aralıkları kutunun üzerinde işaretlenmiş bulunuyordu. Eski kutsal kitaplarda da böyle bir müzik ale­tinin bahsi geçmektedir.
M.S. 1000 yıllarında, Guido d’Arezzo adında bir İtalyan bu müzik kutusunun üzerine uygulanmak için sürgülü bir köprü icat etti. Köprünün varlığından yararlanarak başka teller ve anahtarlar ekledi. 16.yüzyılda, söz konusu müzik aleti yaygın ölçüde kullanılmaktaydı.
Sonradan bu müzik aletinden geliştirilen en zevkli, en ho­şa giden enstrüman “klavye” olmuştur. Klavye‘de ses, tellerin titreşimleriyle elde ediliyordu. Teller gergin yaylar durumundaydı ve bunların üzerindeki düzleştirilmiş pirinç bir pimle basınç uygulanılmaktaydı. Bu müzik aletinde çalanın is­teğine bağlı olarak ses tonunu güçlendirmek ya da düşürmek (azaltmak) imkânı vardı.
Gene buna yakın başka bir müzik aleti daha yapılmış olup, bu alet dikdörtgen biçimindeydi. Dört oktavlı bir anahtar düzeniyle çalınıyordu. 17.yüzyılda başka bir müzik aleti yaygın­laştı. Söz konusu müzik aleti klavye’den daha büyüktü. Genel­likle iki dizi anahtar düzeni vardı. Biçim itibarı ile büyük bir piyanoyu andırıyordu.
En sonunda, 1709 yılında Bartolommeo Christofori bildiği­miz piyanonun ilk örneğini yaptı. Tellerin vurmayla tuşlara basarak ses vermesi, bunu daha önceki örneklerden ayırıyordu. Tuşlarla ses verme düzeni, önceki örneklerin en bilindik sakıncası olan sürtünme sesinin bertaraf edilmesini sağlamış­tı.
Bestelerinde piyanonun en yaygın ölçüde kullanılmasına ze­min hazırlayan besteci Beethoven’dir.