YANIK NEDİR?
Kaynağı ne olursa olsun, yüksek derecede ısının insan vücudu üzerindeki olumsuz etkisi “yanık” diye tanımlanır. Yanık son derece acı veren bir şeydir. Dolayısıyla, aşırı güneş ışığı, ateş, kızgın yağ, elektrik gibi yanığa sebep olabilecek yüksek ısı kaynaklarından özenle sakınmak, korunmak gerekir.
Çok hafif olanlar hariç, yanıklar üç gruba ayrılır: Birinci derece, ikinci derece ve üçüncü dereceden yanıklar…
Herhangi bir yanık olayında iki tehlike sözkonusudur . Bunlardan biri vücudun yanan kısmının yüzölçümü, öteki de yanığın kendi yapısıyla ilgilidir. Vücudunun yüzde 50’den fazla kısmı yanmış olan bir kimse, bu yanığın derecesi ne olursa olsun tehlikeli bir durumda demektir. Buna karşılık, yanık derecelerinin daha başka bir açıdan ele alınması gerekir. Yanığı üçüncü dereceden bir kimse, ikinci dereceden yanıkları olan bir kişiye oranla çok daha kötü durumdadır. Birinci dereceden yanık deride yaygın, yüzeyi kırışık bir kızarıklık gösterir. Yanık kesim duyarlı ve acılıdır. Fakat tedavisi kolay, tehlikesi yok sayılacak kadar hafiftir.
İkinci derece yanıklarda, kızarıklığa ek olarak deri altında su toplama hali görülür. Aşırı ölçüde ikinci derece yanık, vücutta kaybolan suyun yeniden sağlanmasını, özellikle plazma verilmesini gerektirir.
Üçüncü dereceden yanık, deri tabakasının tam anlamıyla tahrip olması halidir. Deri ortadan yok olmuş, bunun yerine vücut yüzeyinden içe doğru kraterimsi oyuklar açılmıştır. Bu gibi durumlarda hem vücudun kaybettiği suyun verilmesi, hem de deri transplantasyonu gerekir. Yani vücudun sağlıklı,normal kısımlarından alman deri,yanık kesimlere uygulanır.
İlk yardım amacıyla, yanıklar sterilize ya da çok temiz bir bezle örtülür. Kazaya uğramış kimse ılımlı bir ortamda tutulur. Kendine sıcak içecekler verilir. Hemen doktor sağlamak olanağı yoksa, yanığın üstündeki bezler hafif tuzlu suda ıslatılmalı veya hasta az miktarda tuz eklenmiş ılık suyla dolu banyo küvetinde tutulmalıdır.
Ciddi yaralar için hastahanelerde serum verilerek su ve tuz kaybı karşılanır. Vücut yüzeyinin beşte birinden fazlası yanmışsa kan nakli gerekebilir. Ağrıya karşı en uygun ilaç morfindir. Üçüncü dereceden yanıklar için tez zamanda yeni ve sağlıklı deri aşılaması zorunluğu vardır. Her tür enfeksiyonu önlemek için büyük bir dikkat ve titizlik gösterilmelidir.
Doktorun tavsiyesine göre antibiyotikler verilir.