BATI YARIM KÜRENİN EN BÜYÜK DEVLETİ HANGİSİDİR?

  Coğrafya

BATI YARIM KÜRENİN EN BÜYÜK DEVLETİ HANGİSİDİR?

Amerika Birleşik Devletleri, 9.363.488 km2 (kilometre kare) yüz ölçümündeki topraklarıyla Batı yarımküresinin en büyük devletidir. Topraklarının büyük bir bölümü Kuzey Amerika’da olup, kıta üzerinde 49 eyaleti, Columbia Federal yönetimi çevresinde Alaska’yı, Havai adalarını kapsar. Samoa takım adaları, Guam adası, Panama’da kanal kesimi, vesayet altındaki Marshall, Karolina,vb. adalar da Amerika Birleşik Devletleri’ne bağlıdır.
Birleşik Devletleri oluşturan eyaletleri alfabetik sıraya göre şöylece sayabiliriz: Alabama, Alaska, Arizona, Arkansas, Batı Virginia, Colorado, Columbia, Connecticut, Delaware, Florida, Georgia, Güney Dakota, Güney Karolina, Hawaii, Idaho, Illinois, Indiana, Iowa, Kaliforniya, Kansas, Kentucky, Kuzey Dakota, Kuzey Karolina, Louisiana, Maine, Maryland, Massachusetts, Michigan, Minnesota, Mississippi, Missouri, Montana, Nebraska, Nevada, New Hampshire, New Jersey, New Mexico, New York, Ohio, Oklahoma, Oregon, Pennsylvania, Rhode Island, Tennessee, Texas, Utah, Vermont, Virginia, Washington, Wisconsin, Wyoming.
Nüfusun yaklaşık olarak yüzde3 onbeş kadarı zencidir. Yukarıda sayılan eyaletlerin en kalabalığı Kaliforniya olup, bunu New York izler. Ülkenin en büyük şehirleri New York, Washington, Chicago (Şikago), Los Angeles, Philadelphia(Filadelfiya), Detroit ve San Fransisco’dur. Başkent Washington’dur. A.B.D. .birey başına düşen ortalama gelirle tüm dünya devletlerinin başında gelir. Öyle ki, birey başına yıllık ortalama gelir Kanada’ya oranla % 20 daha fazladır. Kömür, demir, petrol, kurşun, çinko yataklarıyla çok zengin doğal kaynaklara sahiptir. Dünya sinemacılığının başkenti sayılan Hollywood, Kaliforniya eyaletindeki Los Angeles şehrinin, bir semtidir.
Bundan yüzlerce yıl önce, Amerika’nın gerçek sakinleri Asya’nın uçsuz bucaksız düzlüklerini aşıp Bering Boğazı yoluyla buraya gelip yerleşmiş olan Kızılderili kabilelerdi. Kristof Kolomb’un 15. yüzyıl sonlarında Amerika’ya ayak bastığı tarihten önce, bu yerlilerin geçmişine ilişkin güvenilir bilgiye sahip değiliz. Amerika Birleşik Devletlerinin dili olan İngilizce de bu yerlilere Indian (Hintli) denmesinin nedeni, Kolomb’un buraya ayak bastığı zaman kendini Hindistan’a ulaşmış sanmasıydı.
Şimdiki Amerika Birleşik Devletlerinin sınırları içinde ilk İngiliz kolonisi, 1620 yılında Atlas Okyanusunu “May flower” gemisiyle aşan göçmenler tarafından Virginia’da kurulmuştu. 1763 yılında, Kuzey Amerika’nın doğu sahilleri yöresinde birbirinden ayrı on üç koloni vardı. Sonradan giderek yayılıp gelişen kolonilerde “ulusçuluk” fikri kökleşmiş, vergi yükümlülüğü ve diğer bazı nedenlerle İngiltere’den bağımsız, kendi başına buyruk, özgür bir ülke olmak eğilimleri doğmuştu. George Washington’ın önderliğinde birleşen on üç koloninin İngilizlere karşı açtığı bağımsızlık savaşı 1781 yılında son bulmuş, 1787’de anayasa ilan edilmiş ve George Washington ilk başkan seçilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri tarihinin en büyük olaylarından biri de, başında Abraham Lincoln’un bulunduğu Kuzey eyaletlerinin zaferiyle sonuçlanan, Kuzey ve Güney eyaletleri arasındaki iç savaştır.
Yüzeydeki nedeni Güney eyaletlerinin savunduğu zencilerin köleliği sorunu olan iç savaş, bütün eyaletlerin “Birleşik” bir devlet halinde bütünleşmesiyle sonuçlanmıştır.
Başlangıçta “Amerika Amerikalılarındır” ve ” Amerika dışındaki olaylara karışmamak” ilkelerine dayanan “kendi içine çekilmişlik “politikası güden Birleşik Amerika, sonradan l.Dünya Savaşı ve 2.Dünya Savaşına da katılmış, 2.Dünya Savaşından sonra dünya politikasında ön plana çıkmıştır.
Büyüklüğü, gücü, zenginliği kadar sorunları, çözümü, aşılması gereken güçlükleri de olan Amerika Birleşik Devletleri halen tarihinin belki de en kritik dönemini yaşamaktadır.

Bir Cevap Yazın