ARŞiMET KANUNU NEDiR?

Siraküzalı bilgin Arşimet (Arkhimides) tarafından bulunan bir fizik kanunudur. Kanun, bir sıvı veya gaz içindeki katı bir cismin, yerçekimi kuvvetinin ters yönünde itilme kuvveti etkisinde kaldığı ilkesine dayanır.
Arşimet bu kanunu önce su için geçerli olarak ortaya koymuştu. Genelleme sonradan yapılmıştır. Gemilerin suda yüzmeleri bu kanuna dayanarak açıklanır.
Büyük matematik ve fizik bilgini kanunu şöyle açıklamıştı: Sıvı ya da gaz içine batırılan katı bir cisim, batan kısmının hacmi kadar sıvı veya gaz ağırlığına eşit bir kuvvetle yukarı doğru itilir. Arşimet bu kanundan yararlanarak cisimlerin hacimlerini hesaplamıştır. Söz konusu hesaplamada yararlanılan ilke şudur: “Suda veya herhangi bir sıvıda yüzen bir cismin ağırlığı, o cismin suya batmış olan kısmıyla batmış bulunduğu ortamın özgül ağırlığı çarpımına eşittir.
Gazlarda özgül ağırlığın daha küçük olması nedeniyle, gaz içinde bulunan bir katı cismi yukarı doğru iten kuvvet daha küçüktür.
Aynı kanun insanların yüzmesinde de temel ilke olarak geçerlidir. Yoğunluğu büyük olan sıvı ortamın kaldırma (yukarı doğru itme) kuvveti de büyük olur. Bundan dolayı denizde yüzmek tatlı suda yüzmekten daha kolaydır. Denizde tuzun oranı arttıkça yoğunluğun, kaldırma (itme) kuvvetinin büyümesi bu ilkeyi doğrular.
İsa’dan önce 287-212 yılları arasında yaşayan ünlü bilgin İskenderiye’deki matematik okulunda yetişmiş, kaldıraç kanunu, ağırlık merkezi gibi kanunlarla bilim tarihinde silinmez bir yer almıştır. Romalılar’ın Siraküza’yı kuşatmalarında,b üyük aynalardan yansıttığı güneş ışığıyla Roma gemilerini yakarak şehrin üç yıl süre kuşatmaya dayanabilmesini sağlamıştır. Güvenilir kaynaklara göre, Arşimet sonunda şehri alan Romalı askerler tarafından öldürülmüştür.