SÜNGER BİR BİTKİ MİDİR? Banyolarımızda ve diğer temizlik işlerinde kullandığı­mız sünger, aslında bir hayvan cinsinin boynuzumsu bir mad­deden iskeletidir. Suyun altında, süngerin yaşadığı yerlerde, bu iskelet, canlı hücrelerin yığınlarıyla kaplanır. Küçük gözeneklerden geçip giden su, bu canlının ihtiyacı olan havayı ve besini sağlar. Bazı süngerlerin yumurtladığı bilinmektedir. Bu yumur­talar, kök salabilecek kadar gelişmeden önce, akıntılara ..

Read more

BİR YUMURTA NASIL OLUR? Bildiğimiz bir yumurta sizlere belki basit bir şeymiş gibi görünebilir ama, bu yumurtanın oluşumu gerçekten karmaşık bir işlemdir. Bir kuşun yumurtasında oluşan ilk kısım yumurtanın sa­rısıdır. Bu kısım, kuşun üretim (üreme) organında veya yumurtalıkta şekillenir. Sarı madde yumurtalıktan çıkar ve üreme organının üst kesimine gelir. Burada “beyaz” madde sarıya eklenir. Böylece ..

Read more

BAKTERİ NEREDEN GELİR? Bakteri, ancak birkaç yüz misli büyülten bir mikroskopla görülecek kadar küçük canlı varlıklar (organizmalar)dır. Büyüklükleri nedeniyle “mikro-organizma” diye de tanımlanırlar. Teknik gelişmeler belirli bir düzeye varıp da insanlar bak­terileri mikroskop altında görmeden önce, bunların faaliyetlerinin sonuçlarını biliyorlardı. Sözgelimi şarabın tahammürü (fermantasyonu), sütün ek­şimesi, bitkilerin kuruyup ölmesi, ölen hayvanların çürüyüp kokuşması, söz konusu ..

Read more

EN ÇOK YAŞAYAN HANGİ KUŞTUR? İşin aslında, tabiat uzmanları, hangi kuşun daha uzun ömürlü olduğu hususunda bir fikir birliğine varmış değil­lerdir. Bunun sebebi, bazı vahşi kuşların hayatlarının tam manası ile incelenmemiş olmasıdır. Bazı kimselere göre, kargalar ve kuğular en uzun ömürlü kuşlardır. 100 yıl kadar yaşarlar. Papağanların da 60 yıl yaşadıkları bilinmektedir. 24 yıl yaşayan ..

Read more

İLK KİTAP NE ZAMAN YAZILDI? Bildiğimiz kadarıyla kitaplar Ortaçağ’da ortaya çıkmıştır. Onlara biraz olsun yakınlığı olan şey, papirüs üzerine olan rulolardır. Bu rulolar, papirüs yapraklar birbirine yapıştırılarak hazırlanıyordu. Eski Romalılar, bunları bildiğimiz “cilt” anlamına gelen “volumen” diye isimlendirmişlerdir. 15. yüzyılın ortalarına doğru, papirüsün yerini parşömen ve “vellum” denilen malzeme aldı. Parşömen, koyun ve keçi derilerinden ..

Read more

SİVRİSİNEĞİN DİŞİ VAR MIDIR? Bizleri ısırdığını söylemekle beraber, sivrisineklerin di­şi olmadığını biliriz. Buna karşılık, diş yerine geçen keskin bir uzuvları mevcuttur. Dişi bir sivrisinek, kana susamışlığını, insanların derisine geçen bu keskin uzvuyla tatmin eder. Erkek sivrisineklerin çoğu ise, çiçeklerin, meyvelerin ve bitkilerin sıvımsı özlerini yaşama ortamı yapar. Dişi sivrisinekler, kuşlara, memelilere, balıklara, kurba­ğalara, kaplumbağalara, hatta ..

Read more

İLK İLACI KULLANAN KİMDİR? İlaçlar, hastalıkların tedavisinde en etkili çarelerden biri belki de birincisidir. Günümüzde belirli rahatsızlıklar için belirli ilaçların alınması, duruma göre doktora danışmayı bile gerektirmeyen bir kolaylıktır. Ailede biri hastalanırsa, yapılacak ilk şey bir doktor çağırmaktır. Doktor gereken muayeneyi yapar. Uygulanacak tedavi yöntemini söyler ve reçetesini yazar. Doktorun yazdığı reçeteyle eczaneye giderek gereken ..

Read more

BALIKLAR NİÇİN BOĞULMAZ? Buna yakın bir başka soruyu bir balığın sorduğunu düşünün; insanlar su dışında nasıl yaşayabilirler?.. İşin aslı, insanların ihtiyacı olduğu kadar, balıkların da oksijene ihtiyaçları vardır. Biz oksijeni havadan, balıklar ise sudan sağlarlar. Ciğerlerimiz, soluk alma işini düzenleyecek bir yapıdadır. Buna mukabil, balıkların da solungaçları mevcuttur. Nefes aldığımız zaman, bütün havayı ciğerlerimize çekeriz. ..

Read more

DENİZ NİÇİN TUZLUDUR? Dünyamızda sık sık yüzyüze geldiğimiz nice gerçekler vardır ki bunların açıklaması yapılamamış, onlarla ilgili sorular henüz cevaplandırılamamıştır. Bu tür gerçeklerden biri de denizlerdeki tuzdur. Denizlerin suyundaki tuzun sebebi nedir acaba? Verebileceğimiz en basit cevap, tuzun denize, deniz suyuna nasıl geldiğini bilmediğimizdir. Tuzun suda eriyen bir madde olduğunu hepimiz biliriz tabii. Dolayısıyla, tuzun ..

Read more

GORDİYOM DÜĞÜMÜNÜ KİM BAĞLAMIŞ? Bu düğüm, Frikya ‘da Jüpiter tapınağının yakınındaydı. Gordius adında bir çiftçi tarafından bağlanmıştır. Bu düğümü çözebilecek kimsenin, bütün dünyanın hakimi olacağı rivayeti, kısa bir zamanda her tarafa yayılınca, Büyük İskender, Küçük Asya seferi sırasında kılıcını çekerek düğümü gayet basit şekilde kesmiş, yani bir bakıma çözmüş oldu… Sonra da fetihleri yolunda seferine ..

Read more